Uitleg programma diabetes
Diabetes
U neemt deel aan het zorgprogramma Diabetes van huisartsenorganisatie JBH. Dit betekent onder meer dat er regelmatige controles bij u plaatsvinden. Alle bij uw behandeling betrokken zorgverleners delen, indien nodig, onderling informatie voor een goede afstemming van de zorg aan u.
Het leren omgaan met uw ziekte staat centraal in het zorgprogramma. U hebt een chronische ziekte. Dit betekent dat deze ziekte mogelijk niet meer overgaat. Daardoor kunt u bepaalde dingen niet meer doen die u voorheen wel kon doen. Het betekent doorgaans dat u uw leven moet veranderen. Dat is niet altijd makkelijk. Samen met u kijken we wat u nog wel kunt. Of deels weer zou kunnen doen.
Als u als patiënt binnen het JBH zorgprogramma voor Diabetes type 2 valt, kunt u de volgende zorg verwachten:
Standaard controles
Één tot drie keer per jaar komt u op controle bij de praktijkondersteuner (POH), éénmaal per jaar bij de huisarts. Tijdens deze controles wordt uw gezondheid ten aanzien van uw Diabetes uitvoerig gecontroleerd en besproken. De volgende onderwerpen komen aan bod:
Voeding en leefstijl
Voeding en leefstijl zijn belangrijk voor het onder controle houden, verminderen of soms zelfs doen verdwijnen van uw klachten. Een gezonde voeding en levensstijl kunnen er namelijk voor zorgen dat uw bloedsuikerwaarde daalt en u uiteindelijk soms geen medicatie meer nodig heeft. Bij iedere controle zal dit onderwerp worden besproken. Vaak zal u worden doorverwezen naar een diëtist.
Bloedsuiker en bloedwaardes
Wanneer de praktijkondersteuner het noodzakelijk vindt, wordt uw bloedsuikerwaarde geprikt en bepaald. Aan de hand van de uitslag wordt beoordeeld of u medicatie nodig heeft of dat de medicatie moet worden aangepast. Minstens een keer per jaar laat uw huisarts of praktijkondersteuner uw bloed prikken om ook andere bloedwaardes te onderzoeken.
Bloeddrukmeting
Bij elke controle wordt in principe uw bloeddruk gecontroleerd. Een hoge bloeddruk komt namelijk twee keer zo vaak voor bij mensen met Diabetes als bij mensen zonder Diabetes. Door Diabetes kunnen de bloedvaten minder soepel zijn, waardoor de bloeddruk hoger wordt. Daarnaast veroorzaken veranderingen in de insulinehuishouding ook een hoge bloeddruk. Ook wordt de bloeddruk hoger door overgewicht, vet en zout eten en weinig bewegen.
Voetcontrole
De praktijkondersteuner onderzoekt of u risico loopt op het krijgen van voetproblemen die te maken hebben met uw Diabetes. Voetproblemen komen bij Diabetespatiënten vaak voor. Ook beoordeelt de praktijkondersteuner of het verstandig is om u door te verwijzen naar een podotherapeut; deze kan u eventueel weer doorverwijzen naar een pedicure.
Oogcontrole
Minimaal eenmaal per drie jaar wordt u doorverwezen om uw ogen te laten controleren d.m.v. een fundusfoto. Deze controle is nodig omdat u door uw Diabetes een grotere kans heeft op complicaties. Veel mensen met Diabetes krijgen er vroeg of laat mee te maken, in meer of mindere mate.
Wat kunt u zelf doen?
Diabetes is een chronische ziekte die invloed heeft op uw leven. Om uw diabetes onder controle te houden, is het belangrijk dat u ook zelf aan de slag gaat.
Het consult voorbereiden
Bij het leren leven met uw diabetes, is het belangrijk dat u zelf een goed beeld heeft van wat u wilt weten over diabetes en waar u hulp bij nodig heeft. Om hier inzicht in te krijgen, is het verstandig om een gesprek aan te gaan met uw huisarts of praktijkondersteuner. U kunt dit gesprek voorbereiden door bij uzelf na te gaan:
- welke vragen u heeft;
- welke medicatie u gebruikt en of u daar vragen over heeft;
- of uw leefstijl invloed heeft op uw ziekte en zo ja, kan een zorgprofessional u begeleiden in het aanpassen van uw leefstijl.
Medicijngebruik
Medicijnen kunnen helpen om uw bloedsuikerspiegel op peil te houden. Neem de medicijnen volgens voorschrift in. Wijk niet af van de dosering zonder overleg met uw behandelend arts. Wacht niet tot het controleconsult wanneer u vragen heeft over het gebruik van de medicijnen.
Zelf uw leefstijl verbeteren
Onder leefstijl verstaan we bewegen, roken, alcohol, voeding en ontspanning. U kunt zelf aan de slag om uw leefstijl te veranderen. Maar hoe doet u dit? Wij geven u tips!
Bewegen
Regelmatig bewegen kan overgewicht in het algemeen en diabetes gerelateerde klachten verminderen. Voldoende beweging zorgt er ook voor dat u zich fitter voelt en ontspannen bent. Doe minstens 150 minuten per week aan matig intensieve inspanning, zoals wandelen en fietsen, verspreid over diverse dagen. Langer, vaker en/of intensiever bewegen geeft extra gezondheidsvoordeel. Doe minstens tweemaal per week spier- en botversterkende activiteiten, voor ouderen gecombineerd met balansoefeningen. En: voorkom veel stilzitten. Dit is de Nederlandse Norm voor Gezond Bewegen (NNGB). Bent u jonger dan 18 jaar, doe dan minstens elke dag een uur aan matig intensieve inspanning.
Stoppen met roken
Roken is een belangrijke risicofactor bij het ontstaan van hart- en vaatziekten. Wanneer u diabetes heeft, is er een hoger risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten. Stoppen met roken doet het risico sterk dalen. De sterkste daling treedt al op in het eerste jaar. Stoppen met roken is vaak moeilijk, maar niet onmogelijk. Uw huisarts en praktijkondersteuner kunnen u helpen bij het stoppen met roken.
Gezonde voeding
Voeding en diabetes gaan hand in hand. Een ongezond voedingspatroon maakt de klachten vrijwel direct erger. Een gezond voedingspatroon vermindert juist de klachten. Maar wat is gezonde voeding? Uw huisarts of praktijkondersteuner kan u doorverwijzen naar de diëtist. De diëtist kan u op weg helpen met een gezond voedingspatroon.
Alcohol
Alcohol heeft net als voeding direct invloed op de bloedsuikerspiegel. Matig tot geen alcoholgebruik is dan ook van belang om een hoge bloedsuiker te voorkomen. In alcoholische dranken kunnen koolhydraten zitten die de bloedsuiker verhogen. In bier zitten meer koolhydraten dan in wijn of gedestilleerde dranken. De alcohol zelf heeft na een aantal uren het effect dat het de bloedsuikerspiegel juist verlaagt.
Zelfmanagement
U, als patiënt, krijgt zelf een grotere rol in de behandeling van uw diabetes. U zult namelijk samen met uw zorgverlener een behandelplan opstellen. Zelfmanagement is daarbij een belangrijk uitgangspunt. Wat kunt u zelf doen om uw gezondheid te bevorderen? De regie ligt in uw eigen handen. Het bevordert de betrokkenheid, het inzicht in de ziekte en de therapietrouw. Uw diabetesbehandelaar en u zelf zijn partners en maken samen afspraken over welk persoonlijk behandelplan nodig is en het best bij u past. Alle zorgverleners stemmen vervolgens onderling af hoe zij deze zorg zo goed mogelijk kunnen aanbieden. Daarbij heeft één centrale zorgverlener de coördinatie en is uw aanspreekpunt.
In uw behandelplan legt u met uw diabetesbehandelaar vast hoe uw diabetes wordt behandeld. Het behandelplan is een persoonlijk plan. Het past bij uw situatie; een standaard behandelplan bestaat niet. De zorgstandaard geeft wel de onderwerpen aan, die in elk plan moeten worden opgenomen:
- hoe de behandeling van uw diabetes wordt afgestemd op uw persoonlijke omstandigheden als andere ziektes, werk of zwangerschapswens;
- streefwaarden voor bloedglucose, bloeddruk, cholesterol en gewicht;
- welke medicijnen u gaat gebruiken en hoe het effect daarvan wordt gecontroleerd;
- aanpassingen die u in uw leefstijl gaat doorvoeren:
- meer bewegen, wat, wanneer en hoe vaak;
- anders eten, hoe en met welke begeleiding;
- stoppen met roken en met welke hulp;
- de manier waarop u uw kennis over diabetes zult vergroten (bv. educatiecursus);
- of u zelf uw glucosewaarden zult meten;
- met welke zorgverleners u te maken kunt krijgen;
- hoe vaak u wordt gecontroleerd en door wie;
- wat u zelf kunt controleren;
- bij wie u terecht kunt voor meer informatie of als er problemen zijn.